- Dilimizde önemli bir yer tutan
pekiştirme sırfatları bitişik yazılır:
Apaçık, kapkara, kupkuru,
sipsivri, sapasağlam, dümdüz ...
- Birleşik kelime durumuna girmiş kelimeler bitişik
yazılır:
Babayiğit, dedikodu,
delikanlı, gecekondu, kabadayı, yelkovan ...
- Ev, ocak ve yurt kelimeleriyle kurulan birleşik
kelimeler ayrı yazılır:
Bakım evi, aş evi, radyo
evi, sağlık ocağı, öğrenci yurdu, sağlık
yurdu ...
- Hane kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik
yazılır:
Pastahane, hastahane,
yatakhane, yemekhane ...
- Birleştirmede yer alan kelimeler eski anlamlarını
koruyorlarsa bu tür birleşik kelimeler ayrı
yazılır:
Kara yolu, gül suyu, kuru
üzüm, ay tutulması, balık yumurtası, yıl
sonu...
- Yardımcı fiillerle yapılan birtakım birleşik
fiiller ayrı yazılır:
Yardım etmek, yol olmak, göç
etmek, hayret etmek, gelin olmak...
- Dilimizdeki "af, his, ret, zan"
gibi birtakım kelimeler "etmek,
olmak, eylemek" yardımcı
fiilleriyle birleşirken söylenişlerine
uyularak yeni ses alırlar. Bu kelimeler bitişik
yazılır:
af + etmek __ affetmek, His
+ etmek __ hissetmek ...
- "Emir, hüküm, keşif, nakil, kayıp"
gibi birtakım kelimeler "etmek,
eylemek, olmak" yardımcı
fiilleriyle birleşirken ikinci hecelerdeki ünlüleri
düşürürler. Bu kelimelerle yapılan birleşik
fiiller bitişik yazılır:
emir + etmek __ emretmek,
kayıp + olmak __ kaybolmak ...
- "-a, -e, -ı, -i, -u, -ü"
ekleriyle yapılan birlşeik fiiller bitişik yaılır:
Bakmak + kalmak __ bakakalmak
yapmak + bilmek __ yapabilmek ...
- İki ya da daha çok kelimeden oluşan yerleşim
merkezi adları bitişik yazılır:
Karaköy, Dörtyol, Gürgentepe,
Tepeköy ...
- Sıfat ya da isim tamlaması biçiminde oluşmuş
ve bu şekilde kalıplaşmış yer adları ve dağ,
deniz, ova adları bitişik yazılır:
Kızılırmak, Çukurova,
Uludağ, Akdeniz, Ulukışla...
|